Юу юугүй цас орох нь ээ буюу скижорингийн тухай
Морин спорт бол юуны өмнө эрүүл мэнд, эрх чөлөө, хурд хүч, нэр хүнд, ур чадвар, байгалийн нэг хэсэг гэсэн мэдрэмж. Ийм ч учраас дэлхий даяар хөрөнгө чинээлэг, олны танил хүмүүс морин спортыг хамгийн ихээр сонирхдог. Ийм ч болохоор хөгжилтэй орнуудад морин спортод өргөн олныг хамруулах хэрэгтэй гэж үздэг. Иймд амралтын өдрүүдээр жирийн иргэд очиж эко орчинд амарч, стрессээ тайлах боломжтой төвүүд олон байдаг. хүмүүс ч ийм боломжийг өргөнөөр ашигладаг. Жишээ болгож уншигч танд скижоринг /skijoring/ нэртэй нэгэн төрлийн спорт, эко амралтын талаар сонирхуулъя.
Скижоринг нь 100 гаруй жилийн тэртээ Норвегид анх бий болжээ. Норвеги хэлээр “skijoring”, “skikjoring” гэдэг цанаар гулгах гэсэн утгатай. Ингэж мориор чирүүлж цана, скейтээр гулгахыг хэлдэг. Манайхаар “морин цана” гэсэн ч болох байх. Манайд ер хөгжөөгүй энэ спортыг 1928 онд Швейцарийн Санкт-Мориц хотноо болсон өвлийн олимпийн хоёр дахь удаагийн тоглолтооор скижорин нь бие даасан спортын төрөл болон оролцож байж. Тэгэхээр бараг 100 жилийн тэртээ Европт олон хүн мэддэг спортын төрөл болсон байв. Шинэ, содон юм болгоныг авч хөгжүүлэх гэдэг Америк ч хоцрохыг хүссэнгүй 1915 оноос Америкийн Нью-Йорк мужийн Лэйк-Плэсидэд скижоринг нь өвлийн багт наадам, ард олны амралтын үеэр бүгдийн дуртай спорт, идэвхтэй амрах хэлбэр болсон байв. Ингэж байтал Том Шредер, Магс Осман гэдэг хоёр нөхөр уулзсанаар скижоринг нь орчин үеийн хэлбэрт орох эхлэл нь тавигджээ. Магс нь жүчээтэй, хурдны моринд тун хайртай нэгэн байсан бол Том нь цанын спортоор гаргууд байсан. Том нь цанаа унасан цагт ямар ч моринд чирүүлээд унахгүй явж чадна гэж ам гараад энэ хоёр хүчээ үзэхээр шийдэн анх 1949 онд анхны уралдааныг зохион байгуулж байжээ. Орчин үеийн скижоринг нь жинхэнэ экстрим спортын төрөл. Учир нь цаначин, эсвэл сноуборчдинг чирж яваа морь цагт 60 гаруй км хурдалдаг. Ийм хурдтайгаар чирэгдэн гулгаж яваа тамирчин 275м урт зам туулахдаа олон төрлийн трамплинаас үсэрч, саад сүлжиж амжих ёстой. Мэдээж хэрэг уналгүйгээр. Мориноос чирүүлдэг уяаны урт нь ойролцоогоор есөн метр.
Скижоринг нь дотроо хоёр төрөл. Нэг нь унаачтай мориор цанатай тамирчныг чирдэг. Нөгөө төрөлд нь цаначин урт жолоогоор өөрөө морио залдаг. Скижорингийн морьд нэлээд тайван, сайтар сургагдсан байх ёстой гэсэн шаардлага тавигдана. Ард нь яваа хүн нэг бол зүүн, үгүй бол баруун талд огцом гарч, элдэв үсрэлт хийн хурдлахаар тусгайлан сургасан морь яаж үргэж бусгахыг төсөөлөхөд ядах юмгүй.
Иймд скижорингийн морьдыг сайтар сургах нь гулгагчийн амь настай холбоотой зүйл юм. Скижорингт сургах олон арга байдаг. Хамгийн энгийн хувилбарыг сонирхуулъя. Эхлээд морийг урт жолоотой сургана. Урт жолоогоор баруун, зүүн тийш эргэх, зогсох гэх мэт үндсэн зүйлийг сургана гэсэн үг. Дараа нь ардаасаа машины дугуй гэх мэт зүйл чирч явдаг болгож сургана. Ингэж сургахдаа унаачийг ашиглаж болно. Ингээд унаачтай морь ардаасаа урт уяагаар том зүйл чирч сурсны дараа дугуйн дээр хүн зогсоож, эсвэл суулгаж чирүүлж сургана. Дасаад ирэхээр нь дугуйн дээрээсээ урт жолоогоор залж сурна. Хөндлөнгийн элдэв зүйлсийг ойшоохгүй байх, урт жолооны хөдөлгөөнийг сайн мэдэрдэг болгож сургах хэрэгтэй. Харин үүний дараагаар өөрөө цана өмсөн гулгаж сурах шаардлагатай. Скижорингд уулын цанын сноубордыг холбон чирч болно. Морь их хурдлах тул цанын шил, баг, зориулалтын бээлий өмсөх ёстой. Хамгийн гол нь урт жолоог бугуйндаа, эсвэл бүснээсээ хэрхэвч ороож болохгүй.
Ийм үйлчилгээг нэвтрүүлснээр өвлийн улиралд ч ашиглах боломжтой болж байгаа юм. Энэ үйлчилгээг манайд нэвтрүүлбэл өвлийн цагт моринд дуртай монголчууд алжаал, стрессээ тайлах дуртай амралт болох нь гарцаагүй.
Б.Бадрал
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна