Уяач Р.Төрмөнх: Буурал азарга минь олон жил намайг баярлуулсан


Төв аймгийн Баянжаргалан сумын харьяат Р.Төрмөнхийн ярилцлагыг хүргэж байна.
-Танайхныг удам залгасан уяачид, удам дамжсан сайн малчид. Сум, аймаг, улсын сайн малчид гэж сумын Засаг дарга тань тодорхойлсон. Нэлээд эрт мянгат малчид болцгоож байжээ?
-Тийм ээ. Би сумын нэлээд эртний мянгат малчдын нэг. Аав маань сумын гурав дахь мянгат малчин болж байлаа. Бид эцэг эхээс 12-уулаа. 11 хүү, нэг охин. Одоо зургаа нь хөдөө, зургаа нь хотод амьдардаг. Хөдөө амьдардаг таван хүүхэд нь бүгд Аварга малчид. Тэднээс Самбуугийн нэрэмжит шагналыг хамгийн эхэлж хүртсэн нь би. Аав маань ороод зургаан Сайн малчин шүү.
-Та хэзээнээс мал малласан юм бэ?
-Би 1992 оноос эхэлж мал малласан. 200 гаруй малтай анх эхлээд 1994 онд сумын Сайн малчнаар шалгарч, 1995 онд Самбуугийн нэрэмжит шагналын анхныхыг авсан. Тэгэхэд манай мал 775 толгойд хүрсэн байсан юм.
-1997 онд мянгат малчин болоход сумынхаа хэд дэх мянгат нь байв?
-Ес дэх нь байх аа. Тэгээд 2006 онд аймгийн Сайн малчин болсон.
-Малын тоо толгой дээд тал нь хэд хүрсэн бэ?
-2009 онд 1994-д хүргэсэн. Түүнээс хойш зуд турхан гээд доошоо унасан үе бий. Одоо эргээд 1000 болсон. Инженер хүн өдрийн найман цагт л ажлаа хийдэг бол малчин хүн хоногийн 24 цагт ажилладаг.
-Ингэхэд та хэдий үеэс морь уясан юм бэ?
-Уяачийн гараагаа 1985 онд айл болоод л эхэлсэн дээ. Түүнээс өмнө 1976 онд Баяндүүрэн дүүгээ дагуулан сумынхаа наадамд очиж, соёолон, даага хоёроо таваар давхиулж байлаа. Тэр миний хамгийн анхны айраг байж.
-Уясан морьдоос тань хамгийн өндөр амжилт гаргасан нь. . . ?
-Буурал азарга маань юм уу даа. Шүдлэн, хязааландаа наймлаад, соёолондоо өнжиж, хавчиг болон долоотойдоо тус тус гуравлаад, наймтай азарга Галын хүрэний нэрэмжит уралдаанд давхиад гурвалсан. Өөрөөр хэлбэл, гурван жил дараалан гуравт орсон. Өвлийн наадамд ганц удаа уралдаж зургаалаад, Боржигоны наадамд 16-д орсон. Найм уралдахад ганцхан удаа 16-д орж, бусдад нь дандаа дээгүүр давхисан.
-Танай өөрийн адуу юу?
-Нялгын буурлуудын угшилтай эхнэрийн өмчинд ирсэн адуу. Бас нэг хонгор морь ирснийг нь ганц хоёр уяж, айрагдуулсан. Буурал азарганаас гадна миний халтар морь даага, шүдлэндээ айрагдаж, хязаалан, соёолондоо түрүүлсэн. Хавчигтаа өнжөөд, наймтайдаа сумандаа зургаалж, 10-тайдаа сумандаа дөрөвлөөд, 12-той бүсэд аман хүзүүдсэн.
-Хадам тал бас хурдан адуутай юу?
-Хадам маань сайн адуутай хүн байсан. Гурван хурдан зээрд азаргатай. Нэг зээрд азарга нь Хэнтийн Дархан сумын Санжаажамцын зээрд азарганы төл, нөгөө нь дээгүүрээ угшил хөөвөл өвгөн ноён Пүрэвжавын адууны угсааны сайн зээрд азарга байсан. Гурав дахийг нь би мэдэхгүй юм. Ямар ч байсан гурвуулаа л хурдан азарганууд байсан. Тиймдээ ч аймгийн Алдарт уяач цолыг нэлээд эрт, 20 гаруй түрүү, 70 гаруй айргаар авч байсан.
-Ингэхэд та сумын баяр наадмаас хэчнээн айрагтай билээ?
-Буурал азарга дөрвөн удаа гуравт орж, нэг түрүүлсэн. Зээрд морь дөрөв уралдаж, гурав айрагдсан. Халтар морь даага, шүдлэндээ айрагдаад, хязаалан, соёолондоо түрүүлж, долоо бил үү наймтайдаа нэг айрагдаад, 13-тайдаа бүсэд очиж айрагдсан.
-Та сумын Алдарт уяачийн болзол хангачихсан юм байна шүү дээ?
-Миний түрүү цөөхөн байдаг юм. Халтар морь маань дөрвөн айраг, нэг аман хүзүүтэй. Ингээд нийт 10 гаруй айраг бий. Миний даага есдүгээр сарын 1-нд айрагдаж л байсан.
-Сүүлийн үед адууныхаа удам угшлыг сайжруулахад анхаарч байна уу?
-Миний бага хүү Т.Сандагдорж адуунд их хайртай. Өнгөрсөн жил Моломын Пүрэвдоржийн хүү Сугараас Галынхны адууны хонгор халзан азарга авчирч тавьсан. Энэ жил дөрвөн унага гарна лээ. Мөн Лексус тамгатай зээрд азарга хойноос авчирч, гүү хураалгасан. Ирэх жилээс төл нь гарах бизээ.
-Бидний урилгыг хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа. Тал нутагтаа эзэн нь байгаарай. Бүлээн дэвсгэрт, халуун хошуут малын буяныг үр удмаараа эдэлж явах болтугай.
Баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүлийн Төв аймгийн тусгай дугаараас...
1 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
4 цагийн өмнө АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
5 цагийн өмнө Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
6 цагийн өмнө Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрүүлсэн шүү
-
6 цагийн өмнө МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
7 цагийн өмнө 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
9 цагийн өмнө АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
10 цагийн өмнө МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
13 цагийн өмнө Фото - Азаргаа мордуулав
-
14 цагийн өмнө 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
Өчигдөр, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Өчигдөр, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Өчигдөр, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Өчигдөр, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Өчигдөр, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Өчигдөр, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Өчигдөр, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дунд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дээд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд О.Баасанцэрэнгийн хү…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдаанд Э.Бат-…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ц.Амарсанаагийн хонг…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын хүрэн…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол бага ангилалд Х.Цогтсайханы…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Ч.Уламбаярын хээр соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Б.Норов…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол дунд насанд Б.Бат-Өлзийн ха…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанх-7" говийн бүсийн уралдаанд Ц.Амарсанааги…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ч.Болд-Эрдэнийн халт…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд С.Бая…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Б.Пүрэвжаргалын хүрэ…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд Х.Гарь…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд 106 да…
-
9 цагийн өмнө АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Өчигдөр, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Өчигдөр, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Өчигдөр, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Өчигдөр, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
14 цагийн өмнө 153 азарга бүртгүүлжээ
-
10 цагийн өмнө МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Өчигдөр, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
5 цагийн өмнө Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
13 цагийн өмнө Фото - Азаргаа мордуулав
-
Өчигдөр, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
6 цагийн өмнө МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Өчигдөр, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Өчигдөр, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
7 цагийн өмнө 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
4 цагийн өмнө АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
6 цагийн өмнө Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрүүлсэн шүү
49.0.139.198
сайхан ярилцлага байна
Reply