МАНЛАЙ СУМЫН ЦУУТАЙ УЯАЧИД

2017 оны 11-р сарын 24 -нд
Түшээт хан аймгийн Эетэй бээлийн хошуу ноён Жагваралын Содномдорж:
Ж.Содномдорж нь 1882-1907 онд Эетэй бээлийн хошууг захирч байжээ. Тэрбээр олон удаагийн даншиг болон төрийн их баяр наадамд хурдан хүлгийнхээ тоосыг өргөж нэр алдраа мандуулж явсан, говь нутагтаа алдартай сайн уяач байсан юм. Түүний хамар цагаан зээрд азарга нь улсын баяр наадамд нэг түрүүлж, нэг удаа дөрвөөр давхиж байсан бол 1923 оны улсын баяр наадамд бор морь нь аман хүзүүдэж, хүрэн шүдлэн нь айргийн дөрвөөр давхиж байсан түүхтэй.
Мөн 1925 оны үхэр жил Ардын хувьсгалын дөрвөн жилийн ойн наадамд Богдхан уулын аймгийн Хоёр Өлзийт уулын хошууны Жагваралын Содномдоржийн зээрд азарга айргийн гуравт хурдалсныг түүхийн шарласан хуудаснаас харж болно. Энэхүү хамар цагаан халзан азарга 1928 оны улсын баяр наадамд түрүүлэн түмэн олноо баясгаж “Со сайдын зээрд халзан” хэмээн алдаршсан билээ.
Түшээт хан аймгийн Эетэй бээлийн хошуу ноён Содномдоржийн Галсандаржаа:
1907-1923 онд нь Эетэй бэйлийн хошууг үе залгамжлан захирсан С.Галсандаржаа нь эцгийнхээ хурдан морь уяж, шинждэг арвин их туршлагыг өвлөсний зэрэгцээ өөрийн ажигч гярхай авьяасандаа тулгуурлан хурдан морь уях эрдэмд суралцан түүнийгээ хөгжүүлж чадсан нэгэн байсан гэдэг.
Тэрбээр Хардэл бээсийн хошууны хурдан морьт Пунцагнамжилын хүү Пүрэвдоржтой Гандан хийдэд хамт шавилан сууж байхдаа ойр дотно үерхэн нөхөрлөж байсан тул 1928 онд Хардэл бээсийн хошууг зорьж очин хурдан удмын гурван үрээ нутагтаа авч ирэн, хошууныхаа адууны удам, угшлыг сайжруулж байсан тухай түүхэн сурвалжуудад тэмдэглэн үлдээжээ. Түүнчлэн Галсандаржаа ноёнтон эмгэг согог олсон адууг үзэж оношлох, хатгаж ханах зэргээр эмчлэн эдгээхдээ гаргууд нэгэн байсан тухай нутгийн олны ам дамжсан яриа байдаг.
Дашрамд сонирхуулахад, тэрбээр наадамд явахдаа хурдан морьдоо шон тойруулах зуураа хуурч залан морины явдал гийнгоо татуулах, “Хурдан сайхан” дууг хуурдуулдаг заншилтай байсан гэдэг.
"Тод магнай" сэтгүүл. Дугаар 90
Ж.Содномдорж нь 1882-1907 онд Эетэй бээлийн хошууг захирч байжээ. Тэрбээр олон удаагийн даншиг болон төрийн их баяр наадамд хурдан хүлгийнхээ тоосыг өргөж нэр алдраа мандуулж явсан, говь нутагтаа алдартай сайн уяач байсан юм. Түүний хамар цагаан зээрд азарга нь улсын баяр наадамд нэг түрүүлж, нэг удаа дөрвөөр давхиж байсан бол 1923 оны улсын баяр наадамд бор морь нь аман хүзүүдэж, хүрэн шүдлэн нь айргийн дөрвөөр давхиж байсан түүхтэй.
Мөн 1925 оны үхэр жил Ардын хувьсгалын дөрвөн жилийн ойн наадамд Богдхан уулын аймгийн Хоёр Өлзийт уулын хошууны Жагваралын Содномдоржийн зээрд азарга айргийн гуравт хурдалсныг түүхийн шарласан хуудаснаас харж болно. Энэхүү хамар цагаан халзан азарга 1928 оны улсын баяр наадамд түрүүлэн түмэн олноо баясгаж “Со сайдын зээрд халзан” хэмээн алдаршсан билээ.
Түшээт хан аймгийн Эетэй бээлийн хошуу ноён Содномдоржийн Галсандаржаа:
1907-1923 онд нь Эетэй бэйлийн хошууг үе залгамжлан захирсан С.Галсандаржаа нь эцгийнхээ хурдан морь уяж, шинждэг арвин их туршлагыг өвлөсний зэрэгцээ өөрийн ажигч гярхай авьяасандаа тулгуурлан хурдан морь уях эрдэмд суралцан түүнийгээ хөгжүүлж чадсан нэгэн байсан гэдэг.
Тэрбээр Хардэл бээсийн хошууны хурдан морьт Пунцагнамжилын хүү Пүрэвдоржтой Гандан хийдэд хамт шавилан сууж байхдаа ойр дотно үерхэн нөхөрлөж байсан тул 1928 онд Хардэл бээсийн хошууг зорьж очин хурдан удмын гурван үрээ нутагтаа авч ирэн, хошууныхаа адууны удам, угшлыг сайжруулж байсан тухай түүхэн сурвалжуудад тэмдэглэн үлдээжээ. Түүнчлэн Галсандаржаа ноёнтон эмгэг согог олсон адууг үзэж оношлох, хатгаж ханах зэргээр эмчлэн эдгээхдээ гаргууд нэгэн байсан тухай нутгийн олны ам дамжсан яриа байдаг.
Дашрамд сонирхуулахад, тэрбээр наадамд явахдаа хурдан морьдоо шон тойруулах зуураа хуурч залан морины явдал гийнгоо татуулах, “Хурдан сайхан” дууг хуурдуулдаг заншилтай байсан гэдэг.
"Тод магнай" сэтгүүл. Дугаар 90


0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Лхагва, 12:44 минут Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд: Тод манлай уяач Д.…
-
Лхагва, 11:04 минут "Их хурд-10" уралдаанд эхний 10-т хурдалсан хязаал…
-
9-р сарын 04 -нд МУ-ын Алдарт уяач И.Золбоо: Хонгор нутгаас төрийн …
-
9-р сарын 03 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд: Тод манлай уяач Б.…
-
9-р сарын 02 -нд "Их хурд-10" уралдаанд эхний 10-т хурдалсан соёоло…
-
8-р сарын 21 -нд "Их хурд-10" уралдаанд эхний 10-т хурдалсан их нас…
-
2025 оны 8-р сарын 11 -нд ММСУХ-ны 30 жилийн ой, "Их хурд-10" уралдаанд эхни…
-
2025 оны 8-р сарын 05 -нд Сүүт гүүний унагыг шүтсү...
-
2025 оны 8-р сарын 04 -нд Зүүн бүсийн сонгомол бага ангилалд Ц.Мягмардоржийн…
-
2025 оны 8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Х.Нурлаты…
-
2025 оны 8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Э.Бямбасү…
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Д.Ариуннарангийн хээр хязаалан түрүүл…
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд М.Адъяабаатарын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Зүүн бүсэд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зээрд түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Б.Отгонсэлэнгийн хээр морь түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Баруун бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Т.Цэенд…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Г.Пүрэвсүрэнгийн хүрэн халзан даага түр…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд С.Хүдэрчулууны зээрд соёолон түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн халтар морь түрүүлл…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Баярмагнайн бор соёолон түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд О.Баатарын хонгор соёолон түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн Гоё хээр азарга түр…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Тогтохын хүрэн халзан азарга түрүүл…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Б.Саянсанаагийн халиун азарга түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол бага насны ангилалд Л.Нямба…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд А.Ариунболдын зээрд даага түрүү магна…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд эхний 1…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Б.Дагвабазарын хээр хязаалан түрүүллэ…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Б.Баярхүүгийн зээрд шүдлэн түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Батдоржийн Ганбаярын хээр халзан шүдл…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Увс аймагт болсон баруун бүсийн уралдаануудад түрү…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн шүдлэн насны морьд гарааны зурхай ру…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Ж.Батзоригийн хар хязаалан түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Дорнод аймагт болсон "Зүүн бүсийн хурд" уралдаануу…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд 113 хязаалан бүртгүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач Д.…
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд Б.Гөлөгсайханы бор шүдлэн түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хөдөлмөрийн баатар Б.Далай нутагтаа "Цэнхэр тэнгэ…
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 121 соёолон мордож, Н.Мөнхийн бор ха…
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 147 хязаалан мордож, Г.Хишигбатын хэ…
-
2025 оны 7-р сарын 26 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдаанд эхний 10-т ху…
-
2025 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд М.Мөнхбатын хул морь түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Н.Мөнхзоригийн хээр азарга түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол бага…
-
2025 оны 7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дунд…
-
2025 оны 7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дээд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна