Тод манлай уяач Н.Даш-Өлзий: Техник технологи хөгжсөн XXI зуунд тэмээн хөсгөөр нүүж нүүдэлчин ахуйгаа хадгалж буй хөдөлмөрч хүмүүс бол манай Нарангийн энгэрийнхэн

-Мялаалга наадам таны хүй цөглөсөн нутагт болж байгаагаар онцлог. Сэтгэл өндөр байна уу?
-Үгээр илэрхийлэхийн аргагүй сайхан байна. /инээв/ Завхан аймгийн Эрдэнэхайрхан сумын нутаг Улаагчны Хар нуур гэж ариун дагшин сайхан газар Завхан аймгийн ЗДТГ, нүүдэлчдийн соёлын их наадмыг хийж байна. Үүнтэй хамтруулаад Завханаас төрсөн дөрвөн Тод манлай уяачийн мялаалга наадам, Завхан аймгийн “шигшмэл хурд-2” уралдааныг зохион байгуулж байна. Өөрөөр хэлбэл өчигдөр Завхан аймгийн хамгийн хурдан хүлгүүдийг тодрууллаа. Өнөөдөр нүүдэлчдийн наадмын нээлт үнэхээр сайхан болж байна. Сэтгэл хангалуун байна.
-Хүүхэд ахуйн нандин дурсамжууд сэдэрч байгаа байх гэж бодогдлоо?
-Дөрвөн Тод манлайн мялаалга наадам хийе гэсэн саналыг сонсоод энд хийх нь зүйтэй гэж үзсэн юм. Яагаад гэвэл Улаагчны хар нуур гэдэг ариун дагшин,б айгалийн үзэсгэлэн төгөлдөр газар. Ирсэн зочид төлөөлөгчид миний нутгийн сайхныг мэдрээсэй гэж хүссэн.
-Үнэхээр үзэсгэлэнтэй юмаа?
-Завхан аймгийн Эрдэнэхайрхан сум үзэсгэлэнт газрууд олонтой. Эгийн гол, Мухартын гол, Эх хайрхан, Сэнжит цохио зэрэг үзэсгэлэнт газруудаас гадна ан амьтан, араатан жигүүртнээр баялаг нутаг. Би Хар нуурын ар Нарангийн энгэрт өссөн хүн байгаа юм. Миний төрсөн нутаг Нарангийн энгэрийн хойно Товгорын овоо гэж бий. Сартуул түмний тахин шүтдэг цөөхөн овооны нэг. Манай сумынхан  ялангуяа манай багийнхан одоо ч нүүдэлчин соёл ахуйгаа хадгалж яваа ард түмэн. Зундаа зургаан элсэн манхан давж байж говьдоо ордог. Нэг талдаа 300 км нүүж байж өвөлжөөнөөсөө зусландаа ирнэ. Энэ хол замыг тэмээгээрээ л туулдаг. Ийм мундаг ажилтай улсууд байдаг юм. Би ганцхан сонин зүйл хэлье. Манай Нарангийн өврийнхөн зоовор зоодог юм. Зоовор гэж мэдэх үү?
-Мэдэхгүй ээ...
-Намар говь руугаа нүүхдээ зуныхаа хэрэглэж байсан зүйлсээ товгор газар ухаж байгаад булчихдаг. Тэгээд хавар эргэж ирээд зоовроо авна. Зоовор дундаа жаахан цагаан идээ хийчихнэ. Хавар түүнийгээ гаргаж ирээд идэх сонихон байдаг байж билээ. Энэ мэтчилэн техник технологи хөгжсөн 21-р зуунд тэмээн хөсгөөр нүүж нүүдэлчин ахуйгаа хадгалж буй хөдөлмөрч хүмүүс бол манай Нарангийн энгэрийнхэн.
-Машин явах боломжгүй юу?
-Боломжгүй. Дан элсээр явна. Тэгэхдээ бүр ганцхан жимээр явдаг.
-Олон таньдаг хүнтэй таарч байна уу?
-Настайчууд нь их цөөрчээ. Залуучуудыг нь бас сайн танихгүй юм. Удам судар, аав ээжийг нь асууж байж л таньж байна. Гэхдээ сайхан байнаа. Хүнд төрсөн нутаг уснаас эрхэм нандин зүйл гэж алга.
-Дөрвөн Тод манлай маань өөрийн адууны зургаан азарган үрээ авчирсан гэсэн. Та ямар удам угшилтай үрээ авчирсан бэ?
-Бүсэд хоёр айрагдсан Суман хүрэн, гурав айрагдсан Салхин зээрд азаргануудынхаа төлийг авчирсан.
-Аль аль суманд очсон бэ?
-Алдархаан, Их-Уул, Түдэвтэйд лав очсон. Нөгөө гурвыг нь сайн санадаггүй ээ. Хурдан удмын сайн адуу очсон. Хэзээ нэгэн цагт үр төлүүд нь хурдлах байхаа.
-Эргэлзэхгүй байна. Ярилцсанд баярлалаа.
А.Тэлмэн