Уяач Н.Даваадорж: Манай нутаг мод ихтэй, морь уяхад бэрх газар

Завхан аймгийн баянхайрхан сумын уугуул, уяач Н.Даваадорж гуайн ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Унасан нутаг, угаасан ус бага насны дурсамжаар яриагаа эхэлье?
-Би Баянхайрхан сумын нутаг Номхоны өвөр гэдэг газар төрсөн. Эхээс хоёулаа. Миний эцэг лам хүн байсан гэнэ лээ. Би аавыгаа мэддэггүй юм. Ээжээрээ овоглож өдий хүрлээ дээ. Биднийг хүүхэд байхад амьдрал хүнд, одоогийнхтой харьцуулахааргүй байлаа. Амьдрахын эрхэнд айлын мал маллаж, гуталгүй даарахдаа хөл дээрээ шээгээд дулаацуулж байсан өдөр ч бий.Одоо цаг сайхан болж залуучууд маань л их залхуу болж байна даа.
Би амьдралдаа архи ууж үзээгүй хүн. Тэгэхэд одоогийн залуучууд олсон хэдэн төгрөгөөрөө архи л уух гэх юм.
-Хэзээнээс морь мал уях болсон юм бэ?
-Адуутай болох санаатай Ургамалын нэг залуугаас ганц гүү худалдаж аваад түүнээс гарсан хүрэн үрээг манай хүү уяж Тэс сумын 20 жилийн ойд их хол түрүүлгэсэн юм. Тэгэхэд байнд нь нэг хул даага өгсөн. Түүнийг хүрэн үрээтэйгээ уяж нэгийг нь түрүүлгэж нөгөөг нь аман хүзүүдүүлж байлаа. /Хүрэн хязаалан нь түрүүлж, хул шүдлэн аман хүзүүджээ/ Дараа жил нь хүрэн соёолон гурван үрээнд шахуулж гурвалсан. Мөн нэгдлээс хувьчлалаас авсан халтар азарга Өндөрхангайд түрүүлж, төл жижиг хээр морь Тэс суманд нэг түрүүлж нэг айрагдсан. Ийнхүү адуу мал сайхан өсч үржиж байтал адуугаа бүгдийг нь хулгайд алдаад урам хугарсан шүү. Ер нь манай нутаг мод ихтэй морь уяхад бэрх газар. Манай нутагт уяж байгаа морь мод руу нэг орчихвол хэд хоног олдохгүй. Түүнээсээ болоод уяа нь алдраад амжилт гаргах аргагүй болдог юм.
-Танай нутагт зард гарсан ямар хурдан хүлгүүд байв?
-Баянхайрханы Төөмөөгийн хүрэн хар, Тэсэд Нагааранзын хүрэн халзан гэж яригдаж байлаа даа.

"Тод магнай" сэтгүүл Завхан аймгийн тусгай дугаар