Аймгийн Алдарт уяач С.Пүрэвсамба: Говийн гурван хүрэн азарганы цусыг адуундаа нийлүүлсэн

Дундговь аймгийн Хулд сумын уугуул, аймгийн  Алдарт уяач Содномын Пүрэвсамбатай уулзаж цөөн хором ярилцлаа. Тэрбээр сумын наадмаас 20 гаруй түрүү, 60 гаруй айраг хүртсэн одтой уяач билээ.
-Та удам дамжсан уяач хүн. Анхны наадмын айраг, түрүүг хэдэн онд  авч байв?
-Аав маань морь сайн уядаг хүн байлаа. Удмыг залгаж уяачийн эрдмийг нь өвлөж авсан. Сумандаа морь уяж байна даа. 1981 онд цэргээс ирсэн жилээ сумынхаа наадамд шүдлэн бор үрээ аман хүзүүдүүлж, шарга азарга айрагдуулж анхныхаа айраг түрүүг авч байлаа.
-Хамгийн одтой байсан наадам санаанд чинь байгаа байх. Тэрхүү наадмынхаа талаар хуучлаач?
-2004 онд сумынхаа наадамд таван морь хөтөлж ирээд хоёр аман хүзүү гурван айраг авч байсан. Мөн 1984 онд Дэлгэрхангай сумын сургуулийн 60 жилийн ойд их нас, даага хоёр түрүүлгэж анхныхаа түрүүг авч байлаа. Ер нь морь уясан цагаасаа хойш сумын наадмаасаа айраг түрүү тасраагүй дээ.
-Тэгвэл түрүү айргийн тоо нэлээд олон болсон юм байна?
-Дэлгэрхангай, Сайхан-Овоо, Эрдэнэдалай, Хулд гэх сумдаас нийтдээ 20 гаруй түрүү, 60 орчим айраг авсан байдаг. Аймаг бүсийн наадамд нэг их явдаггүй. Нэг очихдоо айрагтай л ирсэн.
-Аймгийн Алдарт уяач цолыг хэдэн онд авч байв. Нэг жил хамгийн ихдээ хэдэн морь айрагдуулж байв?
-2010 онд аймгийн Алдарт уяач гэсэн цолыг авсан. 2005 онд гурван түрүү, 10 гаруй айраг авсан байдаг.
-Овооны наадмыг оруулаад уу?
-Үгүй ээ. Овоо, толгодын жижиг наадмыг оролцуулбал түүнээс ч олон. Хурдан адуу ихтэй байсан болохоор наадамд ч их явдаг байсан. Буурал аавынхаа адууны цусанд би говийн гурван хүрэн буюу  Содномпилийн хүрэн, Говь-Угтаалын Шаравжамцын хүрэн, Эрдэндалайн малчин Самдангийн хүрэн гэх цуутай хурдан азарганы цусыг нийлүүлсэн. Нэг үеэ  бодвол адуу маань чанартай болсон шүү.
-Ямар морины уяаг илүүтэй тааруулаад байх шиг санагддаг вэ?
- Би дээд гурван насыг арай илүү уяад байх юм шиг  санагддаг. Гэхдээ бага нас олон оруулж байсан.
-Улсад уралдаж байв уу?
-Морь сайн байхад улсад явмаар л санагдаж байлаа. Тэр үед улсад битгий хэл аймаг руу явуулдаггүй байсан юм. Явсан бол юмыг яаж мэдэхэв айрагт морь  оруулчих ч байсан юм билүү. Гэхдээ адууны хийморь ивээж сайхан  л наадаж явна.
"Тод магнай" сэтгүүл Дундговь аймгийн тусгай дугаар, 2013 он