Морь уяж байхдаа...


Уяж байгаа морио хэдийд барих ёстойгоо залуу уяачид тэр бүр мэддэггүй. Морь барихдаа дээр дурьдсанчлан адууныхаа тарга, тэвээрэг, хүч зэрэгт тохируулах хэрэгтэй. Ахмад уяачид уяаны эхэн үед өглөө ес, арван цагийн орчим барихад гэмгүй гэлцдэг. Өөрөөр хэлбэл өдөр бүр барих цагаа аажим аажмаар урагшлуулна гэсэн үг юм. Мөн өглөөгүүр морины ажил барагтай хийдэггүйг анзаарсан бизээ. Харин оройд нар жаргахаас өмнө буюу хар чийг унахаас өмнө тавихаа мэдэж байгаа байхаа.
Өглөө морио барьсны дараа баалгах буюу гэдсийг нь хөдөлгөх гэж чухал ажил бий. Баалгахдаа багахан буюу хөнгөн хүүхдээр унуулж уяаг зөөлөн тойруулах бөгөөд мөн л өдөр ирэх тусам хугацаагаа уртасгана. Морийг хатирч хөлслөх нь тохиромжтой. Өөрөөр хэлбэл хатирч, ергөх байдлаар мориныхоо сэвсийг нь задалж, гэдсийг нь хөдөлгөн баалгана. Зарим нэг уяачид хар гүйхээр нь явуулж баасыг нь авах гээд байдаг. Энэ нь хайлмал тос хөл рүүгээ орох муу талтай юм.
Морийг хэрхэн зөв хөлслөх вэ гэдэг бас залуу уяачдын түгээмэл тавьдаг асуултуудын нэг. Хусуур хүргэх тоолонд морины мах нь шуугдаж байдаг хэмээн ахмад уяачид ярьдаг. Үүнийг сайн тооцох хэрэгтэй. Хөлслөхдөө морины гэдсийг чанга хусдаггүй. Ялангуяа анх хөлсөлж байгаа адууны гэдсийг аль болох зөөлөн хусах хэрэгтэй. Зарим уяачид чанга хусаад цоройг нь татуулчихсан байдаг. Ингэсэн адуу маш амархан хөлгүй болдог муу талтай. Хусуур хүргэх тоолонд мах шуугдаж байдаг тул тарган адууг өдөр бүр хөлсөлсөн ч болно. Гэхдээ зөөлөн маягаар хөлслөхөө мэдэж байгаа байх. Бага насны адууг арай цөөн хөлсөлнө. Ахмад уяачид амсаж байхыг та бүхэн нэг бус удаа харсан байх. Хөлсний давслаг байдал тухайн морины очийг илтгэж байдаг. Давслаг амт суларчихвал морь очгүй болох нь хэмээн ярьдаг шүү дээ. Энэ нь хурдгүй болох нь гэсэнтэй утга нэг юм.
Хөөстэй холбоотой өөр нэгэн зүйл бол хоолны хор авах буюу хөөсөн хөлсийг авах юм. Уяаны ажил жигдрээд ирэхээр тухайн шөнийн хоолны хорыг авах буюу хөөсөн хөлсийг авах болдог.
Залуу уяач, морь сонирхогчдодоо зориулан хүргэдэг “Уяаны эрдэм” булангийн энэ удаагийн дугаарыг энэ хүрээд жаргааж байна. Эрхэм уншигч та бүхэн өөрсдийн мэдэхийг хүссэн зүйлийнхээ талаар редакцийн 9509-2992, 9401-2992 дугаарын утсанд холбогдох буюу todmagnai@ymail.com гэсэн цахим хаягаар илгээн хариулт авч болох юм.
"Тод магнай" сэтгүүл №67
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
59 минутын өмнө Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрүүлсэн шүү
-
1 цагийн өмнө МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
1 цагийн өмнө 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
4 цагийн өмнө АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
5 цагийн өмнө МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
8 цагийн өмнө Фото - Азаргаа мордуулав
-
8 цагийн өмнө 153 азарга бүртгүүлжээ
-
22 цагийн өмнө Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
23 цагийн өмнө Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
23 цагийн өмнө Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Өчигдөр, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Өчигдөр, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Өчигдөр, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Өчигдөр, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Өчигдөр, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дунд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дээд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд О.Баасанцэрэнгийн хү…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдаанд Э.Бат-…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ц.Амарсанаагийн хонг…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын хүрэн…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол бага ангилалд Х.Цогтсайханы…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Ч.Уламбаярын хээр соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Б.Норов…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол дунд насанд Б.Бат-Өлзийн ха…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанх-7" говийн бүсийн уралдаанд Ц.Амарсанааги…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ч.Болд-Эрдэнийн халт…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд С.Бая…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Б.Пүрэвжаргалын хүрэ…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд Х.Гарь…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд 106 да…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд ангилалд эхний …
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насны уралдаанд…
-
4 цагийн өмнө АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Өчигдөр, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
23 цагийн өмнө Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Өчигдөр, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Өчигдөр, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
8 цагийн өмнө 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
5 цагийн өмнө МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Өчигдөр, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
8 цагийн өмнө Фото - Азаргаа мордуулав
-
Өчигдөр, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
23 цагийн өмнө Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Өчигдөр, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
22 цагийн өмнө Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
1 цагийн өмнө 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
1 цагийн өмнө МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
59 минутын өмнө Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрүүлсэн шүү
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна