Миний нүд алдав уу? Чи идүүлчихэв үү?


Орлой мэргэн хутагтын шавь, отгын баячууд Самбуу гэлэн,баян Совд, хув Дагва гэсэн ах дүү гурван уяач байсан тухай хурдан морь сонирхогчид нэг бус удаа дуулаа бизээ. Ах дүү гурван уяач 1930-аад оны үед тавь орчим насны хүмүүс байсан гэдэг. ”Сэцэн ханы хурд” номонд 1936 онд Хэнтий аймгийн Уулбаян сумын Лувсандоржийн Совдын хонгор азарга, хүрэн морь хоёрт орсон гэсэн нь энэхүү баян Совд ажээ. Хурдтай болох, хурдлуулна гэдэг тэр үеийн баян чинээлэг,боловсролтой хүмүүсийн сонирхол,бахархал байсан болохоор Хардэлийн хошуутай нутаг залгаа Орлойн баячуудад Хардэл жанжин бэйстэн нөлөөлсөн нь лавтай.Тийм ч учраас эдгээр баячууд эндээс адууны угшлаа сайжруулсан төдийгүй Хардэлийн хошуунд байнга ирж уралддаг,сүүлдээ түрүү авах нь ч цөөнгүй болсон байна. Баян Совд Шил цагаан ухаа гэдэг морио уралдуулхаар Хардэлийн хошуунд ирж Хужиртын усны урд дээр буугаад байтал наадмын өдөр үд хэрд Өвгөн ноён шогшсоор уяан дээр нь ирж гэнэ. Баян Совд морьдоо харуулаад Өвгөн ноёныг явахаар нь морь унадаг хүүхдээ овоодойгоороо дүүрэн хиаг зулгаагаад ир гэж гэнэ./Овоодой гэдэг нь морь унадаг хүүхдийн шөвгөр оройтой малгайг хэлнэ./ Өвгөн ноён үд өнгөрөнгүүт морио мордуулахад баян Совд хүүхдээр зулгаалгасан хиагаа мориндоо идүүлээд мордуулжээ. Ингээд их насны морьдны түрүүч тоос татуулан гарч ирэхэд Өвгөн ноёны Гуулин хээр, баян Совдын шил цагаан ухаа хоёр морь ээлжлэн солбисоор барианд орохдоо шил цагаан ухаагийн солбио таарч түрүүлсэн байна./Солбио гэдэг нь ээлжлэн урд хойноо оролцоод явахыг хэлж байгаа юм./ Удалгүй Өвгөн ноён бараа бологсдын хамт шогшсоор ирээд баян Совдоос “миний нүд алдав уу? чи идүүлчихэв үү? гэж асуухад Самбуу гэлэн : “Ноёнтоон би мордоход нь овоодой хиаг идүүлсэн юм гэжээ. Өвгөн ноён “би ямарч л байсан нүд алдаагүй юм байна” гэсэн гэдэг. Тэр үед “ Хардэл жанжин бэйс хараад өгдөг ч болоосой” гэдэг байсан юм билээ. Одоо үед хэлээд өгөе гээд ч нууцыг хардаг мэлмийтэй уяач тодроогүй л байна. Тодорч магадгүй шүү уяачдаа хэлээд байгаарай.
2008.01.27.
Намсрайцэрэнгийн Санжаадорж
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Даваа, 16:25 минут ММСУХ-ны 30 жилийн ой, "Их хурд-10" уралдаанд эхни…
-
8-р сарын 05 -нд Сүүт гүүний унагыг шүтсү...
-
8-р сарын 04 -нд Зүүн бүсийн сонгомол бага ангилалд Ц.Мягмардоржийн…
-
8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Х.Нурлаты…
-
8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Э.Бямбасү…
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Д.Ариуннарангийн хээр хязаалан түрүүл…
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд М.Адъяабаатарын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Зүүн бүсэд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зээрд түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Б.Отгонсэлэнгийн хээр морь түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Баруун бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Т.Цэенд…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Г.Пүрэвсүрэнгийн хүрэн халзан даага түр…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд С.Хүдэрчулууны зээрд соёолон түрүүлжээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн халтар морь түрүүлл…
-
7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Баярмагнайн бор соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд О.Баатарын хонгор соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн Гоё хээр азарга түр…
-
7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Тогтохын хүрэн халзан азарга түрүүл…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Б.Саянсанаагийн халиун азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол бага насны ангилалд Л.Нямба…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд А.Ариунболдын зээрд даага түрүү магна…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд эхний 1…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Б.Дагвабазарын хээр хязаалан түрүүллэ…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Б.Баярхүүгийн зээрд шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Батдоржийн Ганбаярын хээр халзан шүдл…
-
7-р сарын 28 -нд Увс аймагт болсон баруун бүсийн уралдаануудад түрү…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн шүдлэн насны морьд гарааны зурхай ру…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Ж.Батзоригийн хар хязаалан түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Дорнод аймагт болсон "Зүүн бүсийн хурд" уралдаануу…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд 113 хязаалан бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 27 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач Д.…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд Б.Гөлөгсайханы бор шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 27 -нд Хөдөлмөрийн баатар Б.Далай нутагтаа "Цэнхэр тэнгэ…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 121 соёолон мордож, Н.Мөнхийн бор ха…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 147 хязаалан мордож, Г.Хишигбатын хэ…
-
7-р сарын 26 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдаанд эхний 10-т ху…
-
7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд М.Мөнхбатын хул морь түрүүллээ
-
7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Н.Мөнхзоригийн хээр азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол бага…
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дунд…
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дээд…
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна